Wpływ języka polskiego na proces nauki języka obcego
Znaczenie języka polskiego w kontekście nauki języka obcego może być interpretowane na wiele sposobów. Sama polszczyzna przyjęła z innych języków wiele zapożyczeń, które doskonale odzwierciedlają swoisty zeitgeist danej epoki. O wyrazach zapożyczonych z języka polskiego przez inne języki obce pisaliśmy już w artykule "Polonizmy w językach obcych". W tym wpisie postaramy się przybliżyć różne zapożyczenia z języków obcych obecne w polszczyźnie oraz poddać refleksji to, jakie znaczenie ma świadomość języka ojczystego w procesie nauki języka obcego.
Ogólna klasyfikacja języka polskiego na językowej mapie świata
Język polski – podobnie jak wiele innych języków Starego Kontynentu należy do grupy języków indoeuropejskich. Polszczyzna należy do grupy języków słowiańskich i ma relatywnie silnie rozbudowaną fleksję. Można w tym momencie zapytać – jakie znaczenie mają tego typu – na pierwszy rzut oka teoretyczne – informacje dla kursanta języka obcego. Tego typu wiedza może się na przykład przydać przy podejmowaniu decyzji o wyborze konkretnego języka obcego do nauki. Jest bowiem logiczne, że relatywnie łatwe będą dla Polaka inne języki słowiańskie oraz – z uwagi na dużą ilość zapożyczeń – języki germańskie i romańskie – nawet te o rozbudowanej fleksji. Nie trzeba nikogo przekonywać, że Polak dużo lepiej zrozumie niemieckie lub czeskie przypadki niż osoba, dla której językiem ojczystym jest na przykład język hiszpański.
Językami łatwiejszymi z perspektywy Polaka są także te, które pozostawiły najbardziej wyrazisty ślad w polszczyźnie.
Zapożyczenia z języków obcych w polszczyźnie
Językami, które wywarły największy wpływ na słownictwo występujące obecnie w języku polskim, są: czeski, łaciński, niemiecki, francuski, rosyjski, turecki i oczywiście angielski.
Zapożyczenia z języka czeskiego nazywane są bohemizmami i są datowane już na okres X wieku. Wyrazy te dotyczą przede wszystkim sfery sacrum. Przykładami bohemizmów są słowa ofiara, kościół, klasztor, opat, msza, ofiara i proboszcz.
W okresie średniowiecza i renesansu największy wpływ na język polski wywierała Łacina. Słowa pochodzenia łacińskiego były związane przede wszystkim szeroko pojętą edukacją oraz prawem. To właśnie z łaciny pochodzą takie wyrazy jak, chociażby szkoła, atrament, rejestr tudzież statut.
Największe wpływy języka niemieckiego na polszczyznę miały miejsce pomiędzy XIII a XV wiekiem. Co istotne, zapożyczenia z języka niemieckiego mają wyjątkowo pragmatyczny charakter – odnoszą się one bowiem do prac technicznych lub obiektów budowlanych. Przykładami niemieckich zapożyczeń odnoszącymi się do budownictwa są na przykład dach (das Dach), kielnia (die Kelle), komin (der Kamin), gwint (das Gewinde), blacha (das Blech), szyba (die Scheibe), sala (der Saal) oraz szpachla (der Spachtel). Idąc dalej, język niemiecki wywarł również wpływ na słownictwo poświęcone miastom. Przykładami tego typu wyrazów są na przykład wójt (der Vogt), plac (der Platz), ratusz (das Rathaus), kiermasz (die Kirmes) oraz gmina (die Gemeinde). Z języka niemieckiego zaczerpnięte zostało także wiele wyrazów związanych z szeroko pojętą aranżacją wnętrz, takich jak na przykład sofa (das Sofa), komoda (die Kommode) czy regał (das Regal). Jeśli powyższa lista nie jest w stanie zaspokoić Twojego głodu wiedzy, nic nie stoi na przeszkodzie, aby zamówić profesjonalne lekcje języka niemieckiego online w naszym portalu.
Wyrazy zapożyczone z języka włoskiego nazywane są italianizmami. Ich największe oddziaływanie miało miejsce w okresie renesansu. Wtedy bowiem bardzo wielu polskich intelektualistów studiowało na włoskich uczelniach, natomiast obywatele Italii pracowali w Polsce jako artyści i architekci. Z tego właśnie powodu italianizmy dotyczą przede wszystkim takich dziedzin życia jak na przykład sztuki piękne, ogrodnictwo oraz bankowość. Mało kto zdaje sobie sprawę, że takie wyrazy jak chociażby bank, debet oraz kredyt pochodzą właśnie z języka włoskiego. Bardzo dużo italianizmów napotkać można także w słownictwie związanym ze światem muzyki – wymienić można tutaj, chociażby takie wyrazy jak aria, baryton, primadonna, czy estrada.
Język polski przyjął także mnóstwo zapożyczeń z języka francuskiego. Określane są one mianem galicyzmów, Zazwyczaj odnoszą się one do szeroko pojętej polityki (parlament, prezydent, czy chociażby attaché) oraz wojskowości (reduta).
Co ciekawe, w języku polskim występuje również wiele zapożyczeń z tureckiego (kaftan, tapczan, bazar oraz bisurman). Zapewne ma to związek z ożywionym kontaktami dyplomatycznymi oraz konfliktami, które rozgrywały się pomiędzy Rzeczpospolitą a Imperium Osmańskim.
Zapożyczenia z języka rosyjskiego pochodzą przede wszystkim z XX weku, kiedy to Polska znalazła się w obszarze wpływów ZSRR. Należą do nich takie słowa jak, chociażby naturszczyk, depesza, czy zagwozdka.
Zapożyczeń z angielskiego nie trzeba chyba nikomu przedstawiać. Dotyczą one szeroko pojętej popkultury (bestseler, show, dubbing) oraz informatyki (bajt, komputer, smartfon).
Rola języka ojczystego w procesie nauki języka obcego
Rola języka ojczystego w procesie akwizycji języka obcego była od wielu lat postrzegana jako kwestia dość kontrowersyjna wśród znawców glottodydaktyki. W prywatnych – a także często w publicznych – placówkach oświatowych – uznawano, że najbardziej efektywna będzie całkowita rezygnacja z języka ojczystego podczas zajęć dydaktycznych.
Początek XX wieku przyniósł nieco inne spojrzenie na tę kwestię. Jim Cummins zaproponował w 2000 roku hipotezę "wzajemnej zależności języków". Cała filozofia tej koncepcji sprowadza się do tego, że jakość kompetencji kursanta w jego pierwszym języku jest ściśle skorelowana z poziomem znajomości, jaką może on osiągnąć w języku obcym. Podobną teorię zasugerowali Richard Sparks i Leonore Ganschow, którzy w swojej "hipotezie różnic w kodowaniu językowym" stwierdzili, że źródłem ewentualnych niepowodzeń w nauce języka obcego mogą być deficyty w zakresie opanowania języka ojczystego.
Rola języka polskiego w dydaktyce języków obcych – praktyczne rozważania
Nauka języka obcego jest czasochłonnym i wielowymiarowym procesem. Oczywiście trudno się nie zgodzić z faktem, że bardzo często najbardziej efektywną metodą nauki jest po prostu całkowita imersja. Co, jeśli – na przykład z uwagi na sprawy osobiste – nie możemy sobie pozwolić na długotrwały pobyt za granicą? W takim przypadku warto rozważyć lekcje języka online. Wybierając konkretnego nauczyciela, warto zdecydować się zarówno na native speakera, który będzie inspirował nas do aktywnego używania języka, jak i polskiego nauczyciela, który sam przeszedł trudny proces akwizycji języka obcego i z własnego doświadczenia zna pułapki czyhające na Polaka rozpoczynającego lub kontynuującego swoją przygodę z językiem obcym. Takie zdywersyfikowane podejście z pewnością zapewni szybkie i satysfakcjonujące efekty nauki i sprawi, że nabyte przez nas kompetencje językowe będą bardzo mocno ugruntowane.
► Źródła:
https://polszczyzna.pl/zapozyczenia-w-jezyku-polskim/ - (ogólne zapożyczena)
https://jezykowyprecel.pl/2015/09/germanizmy-w-jezyku-polskim/ - (germanizmy)
Rola języka ojczystego w nauczaniu języków obcych – założenia teoretyczne oraz propozycje rozwiązań metodycznych
W. E. Borecka, Uniwersytet w Białymstoku
Autor bloga: Łukasz R. - lektor języka niemieckiego w LingRoom
Witam Cię bardzo serdecznie:) Nauka języka niemieckiego już od 2009 roku jest priorytetową sferą mojego życia. Pracowałem w języku niemieckim na projekcie infolinii linii lotniczych. Ponadto już od kilku lat zajmuję się redagowaniem wartościowych treści w języku niemieckim, współpracując z różnymi agencjami marketingowymi. Dodatkowo mogę pochwalić się magisterium uzyskanym na uczelni ekonomicznej. Wiedza i specjalistyczna terminologia wyniesiona ze studiów pozwalają mi w profesjonalny i świadomy sposób przygotować lekcje języka niemieckiego biznesowego (Wirtschaftsdeutsch). Mam certyfikat z poziomu C1 (wynik: 86/100). Języki obce są moją pasją. Doskonale zdaję sobie sprawę z faktu, jak ważny jest regularny kontakt z językiem. Swoje zajęcia prowadzę w przyjacielskiej i pozbawionej nadmiernego sformalizowania atmosferze. Dzięki temu możesz skupić się na tym, co najważniejsze — czyli na postępach w nauce, do których będę Cię mocno inspirował. Swoje doświadczenia życiowe postanowiłem wykorzystać przy komponowaniu ofert specjalnych. To właśnie ze mną zyskujesz sposobność poznania akademickiego języka niemieckiego (poziom B2-C1), doskonalenia umiejętność pisania (poziom B1-C1), czy też dogłębnego opanowania języka biznesu (poziom B1-C1).
© 2019 LingRoom
