Nauka języka obcego to żmudny proces, który obfituje w liczne wzloty i upadki. Złożoność tej inicjatywny wcale jednak nie oznacza, że musi to być pasmo nieprzyjemnych doświadczeń. Jednym ze sposobów, które pozawalają nie tylko na uatrakcyjnienie zajęć języka obcego, ale także na zwiększenie efektywności nauki, jest wkomponowanie piosenek. W tym artykule postaramy się dogłębnie przeanalizować ten istotny i zarazem fascynujący temat. Zatem zaczynajmy!
Powody, które decydują o wartości dydaktycznej piosenek w nauczaniu języka obcego
Istnieje szereg przesłanek, które sprawiają, że zaimplementowanie piosenek na przykład w kurs języka niemieckiego online jest znakomitą ideą. Przede wszystkim, kontakt z językiem obcym sprawia, że kursant holistycznie angażuje się w proces nauki języka obcego. Z jednej strony, wykorzystuje on zróżnicowane rodzaje swojej inteligencji, co dowiodła teoria inteligencji wielorakich Gardnera. Z drugiej strony, podczas słuchania pobudzane są obie półkul mózgowe, co zwiększa efektywność nauki. Abstrahując od tego, wykorzystanie piosenki ma wręcz zbawienny wpływ na zapamiętywanie słówek. Dlaczego tak się dzieje? Jest to podyktowane różnorakimi przesłankami. Po pierwsze, neuroprzekaźniki i zmysł słuchu funkcjonują podobnie – w praktyce angażujące emocjonalnie treści są łatwiejsze do utrwalenia. Innym powodem może być powtarzający się – za sprawą powracającego refrenu – materiał leksykalny, który sprawia, że piosenka może lepiej się sprawdzić niż konwencjonalne nagrania dedykowane rozwijaniu sprawności rozumienia ze słuchu. Ostatnim, choć nie mniej ważnym powodem, dla którego warto wkomponować piosenki w kurs niemieckiego online, jest zwiększenie stopnia naturalności kontaktu z językiem. Innymi słowy, łatwiej uczyć się języka poprzez zabawę, natomiast sama piosenka jest impulsem do szukania sposobności na kontakt z językiem niezależnie od harmonogramu zajęć.
Godnym uwagi zagadnieniem są tak zwane lyric videos (utwory muzyczne wraz z korespondującym tekstowym teledyskiem). Dlaczego są one tak bardzo wartościowe w nauczaniu języka obcego? Po pierwsze, w przypadku tradycyjnych autentycznych nagrań wokalnych, kursant może zostać przytłoczony szybkością i małą przejrzystością wymowy. Teksty piosenek, które zainteresowany nie tylko słyszy, ale także widzi, są znacznie łatwiejsze do zapamiętania i utrwalenia. Ponadto, lyric videos otwierają szerokie spektrum dodatkowych możliwości. Jednym z nich jest na przykład sesja karaoke, która jest świetną okazją do ćwiczenia wymowy i intonacji.
Piosenki w nauczaniu języka niemieckiego
No dobrze, ale jak sprawa wygląda w przypadku nauki języka niemieckiego? Postaramy się pokrótce przedstawić różnorakie ćwiczenia, które bazują na wybranych tworach niemieckojęzycznej popkultury.
Na pierwszy ogień postanowiliśmy wybrać piosenkę „Wenn Worte meine Sprache wären” Tima Bendzko. Artysta śpiewa „Mir fehlen die Worte, ich /Hab‘ die Worte nicht, /Dir zu sagen was ich fühl' – Brakuje mi słów/Nie mam słów/Powiedzieć Tobie, co czuję”. Co zatem stoi na przeszkodzie, aby pomóc naszemu bohaterowi w doborze słownictwa. Mógłby przecież powiedzieć „Ich mchte mehr Zeit mit Dir verbringen – Chciałbym spędzać z Tobą więcej czasu”, „Ich brauche Dich- Potrzebuję Cię”, „Ich singe für Dich – Śpiewam dla Ciebie” etc. Jak widać, wspomniany refren doskonale nadaje się do ćwiczenia słownictwa na poziomie A2.
Alternatywnym sposobem nauki słownictwa na poziomach B1-B2 jest parafrazowanie. Impulsem do nauki idiomów ze słówkiem „Weg” może być piosenka Neny „Wandern”, jako że traktuje o drodze życia i patrzeniu z emocjonalnym dystansem na doświadczenia z przeszłości (Unsere Erinnerungen sollen uns nie im Weg stehen – Nasze wspomnienia nie powinny blokować nam drogi). Samo słówko Weg znakomicie sprawdza się jako metafora ludzkiej egzystencji. Możemy zatem skupić się na wyrażeniach ze słówkiem „Weg”, które nawiązują do wyborów i doświadczeń życiowych:
- seinen Weg finden (seine Lebensaufgabe finden- odnaleźć swoją życiową misję)
- sich auf den Weg machen (beginnen, losmachen- rozpocząć)
- auf halbem Weg stehen bleiben (etwas nicht zu Ende bringen- nie doprowadzić czegoś do końca)
- etw steht im Weg (es gibt ein Hindernis – istnieje przeszkoda)
- vom richtigen Weg abkommmen (sich verirren, die falsche Wahl trefffen – pomylić się, dokonać niewłaściwego wyboru).
Kolejny przykład piosenki znakomicie nadaje się do ćwiczenia produktywnych kompetencji językowych. Mowa tu o piosence, która jest ucieleśnieniem dojrzałego popu – Rosenstolz „Wir sind am Leben”. Sam tekst może być znakomitym impulsem do rozważań temat historii i sensu życia. Poniżej przedstawiamy inspirowany piosenką przykład zadania z zakresu wypowiedzi ustnej na poziomie B1: „Wie sieht ein gelungener Lebenslauf aus? Warum? Gib zumindest zwei Beispiele. - Jak wygląda udana historia życiowa? Dlaczego? Podaj co najmniej dwa przykłady”. Alternatywnie, możemy także poćwiczyć pisanie. Oto przykład dedykowanego zadania na poziomie B1/B2 (w zależności od dodatkowych wymagań): „Stell du Dich vor, das Du 90 Jahre alt bist. Wirf einen Blick zurück auf einzelne Lebensstationen – Wyobraź sobie, że masz 90 lat. Spójrz wstecz na niektóre punkty w swoim życiu”. Swoją drogą jest to świetny sposób na pobudzenie nie tylko talentu lingwistycznego, ale i kreatywności.
Piosenki na lekcji języka obcego – podsumowanie
Jak zasygnowaliśmy w tym artykule, możliwości wykorzystania piosenek na przykład podczas lekcji tworzących kurs języka niemieckiego online, są wręcz imponujące. Poza bezpośrednimi korzyściami z ich zaimplementowania kursanci mogą także doświadczyć długoterminowej korzyści – między innymi pogłębienie motywacji do nauki języka obcego, krytyczne spojrzenie na stereotypy kulturowe i co najważniejsze – proaktywną postawę w nauce języka obcego. W tym wpisie staraliśmy się uniknąć popularnej perspektywy, która nakazuje patrzeć na piosenki przede wszystkim jako na medium stymulujące rozwój receptywnych kompetencji językowych (słuchania i czytania), ponieważ tekst konkretnego utworu może być znakomitym impulsem do zainicjowania ambitnej dyskusji lub być świetną inspiracją do wymagającego wypracowania na poziomie B2-C1. A co jeśli chcielibyśmy trochę pobawić się z językiem poza lekcją? Na ratunek przychodzą nam strony lyricsgaps.com oraz lyricstranslate.com, dzięki którym możemy ćwiczyć rozumienie ze słuchu,na przykład poprzez wypełnianie brakujących słówek. Co ważne, ćwiczenia w obu wspomnianych portalach są zróżnicowane pod względem poziomu trudności. Co ciekawe, serwis lyricsgaps.com pozwala także na tworzenie spersonalizowanych zadań, które układa na przykład lektor języka online.
LINKI:
M. Hościłowicz, POSŁUCHAJ, TO DO CIEBIE, CZYLI JAK WYKORZYSTANIE PIOSENEK POMAGA ROZWIJAĆ SPRAWNOŚCI RECEPTYWNE
(powody)
https://deutschmusikblog.de/solange-du-dich-bewegst/
(powody - lyric videos)
https://deutschmusikblog.de/wandern/
https://deutschmusikblog.de/hast-du-alles-getan-wenn-nicht-fang-an/
https://deutschmusikblog.de/tim-braucht-dringend-hilfe/
(piosenki)
https://www.fluentu.com/blog/learn-language-through-song/
Autor bloga: Łukasz R. - lektor języka niemieckiego w LingRoom
Witam Cię bardzo serdecznie:) Nauka języka niemieckiego już od 2009 roku jest priorytetową sferą mojego życia. Pracowałem w języku niemieckim na projekcie infolinii linii lotniczych. Ponadto już od kilku lat zajmuję się redagowaniem wartościowych treści w języku niemieckim, współpracując z różnymi agencjami marketingowymi. Dodatkowo mogę pochwalić się magisterium uzyskanym na uczelni ekonomicznej. Wiedza i specjalistyczna terminologia wyniesiona ze studiów pozwalają mi w profesjonalny i świadomy sposób przygotować lekcje języka niemieckiego biznesowego (Wirtschaftsdeutsch). Mam certyfikat z poziomu C1 (wynik: 86/100). Języki obce są moją pasją. Doskonale zdaję sobie sprawę z faktu, jak ważny jest regularny kontakt z językiem. Swoje zajęcia prowadzę w przyjacielskiej i pozbawionej nadmiernego sformalizowania atmosferze. Dzięki temu możesz skupić się na tym, co najważniejsze — czyli na postępach w nauce, do których będę Cię mocno inspirował. Swoje doświadczenia życiowe postanowiłem wykorzystać przy komponowaniu ofert specjalnych. To właśnie ze mną zyskujesz sposobność poznania akademickiego języka niemieckiego (poziom B2-C1), doskonalenia umiejętność pisania (poziom B1-C1), czy też dogłębnego opanowania języka biznesu (poziom B1-C1).
© 2020 LingRoom